BURAKI BURACZKI i to co z nich...

   

   Wzmianki dotyczące buraków znaleziono w pismach babilońskich z około 2000 lat p.n.e. Wtedy już znano lecznicze właściwości liści z buraka. Do nas przybył z Bliskiego Wschodu i doskonale służy mu polski klimat.
    Burak to od dawna bardzo popularne warzywo w kuchni polskiej. Czy jednak oprócz smaku doceniamy jego zdrowotne właściwości?  A warto, ponieważ ich  lista  jest długa.
    W czerwonych bulwach znajdują się  witaminy C i B. Obfitują w karoten , kwas foliowy, wapń, magnez, żelazo, potas, sód, lit, stront, kobalt – bez niego organizm nie może syntetyzować witaminy B 12, która razem z kwasem foliowym jest niezbędna w  procesie tworzenia czerwonych ciałek krwi. Już 200 gramów buraków zapewnia połowę dziennego zapotrzebowania na kwas foliowy.
  Buraki  zawierają też  betaninę, naturalny barwnik – E 162,  wspomagający pracę wątroby i nerek,  niszczącą wolne rodniki. Zawierają też dwa rzadkie metale: rubid i cez. Ten skład chemiczny ma bardzo duże znaczenie w zwalczaniu nowotworów. Dzięki niemu buraki mają też silne działanie zasadotwórcze.  
    Równowaga kwasowo-zasadowa organizmu jest warunkiem zdrowia. Spożywając buraki pod różną postacią doprowadzamy do tej równowagi. Niezależnie od tego czy przygotujemy je w postaci surowej czy poddane obróbce cieplnej, zachowują swoje właściwości odkwaszające.
    Czerwony kolor buraków pochodzi od antocyjanu, który działa leczniczo na nowotwory złośliwe. Jest to ten sam barwnik, który występuje w czerwonym winie. Czerwony barwnik unicestwia wolne rodniki, które uszkadzając DNA przyczyniają się do powstania nowotworów.

    Cennym składnikiem buraka jest też betaina, o właściwościach przeciwwirusowych i przeciwbakteryjnych , wraz z kwasem foliowym obniża w organizmie poziom homocysteiny - aminokwasu powstającego w procesie trawienia białek. Wysoki poziom homocysteiny, stanowi czynnik ryzyka rozwoju zmian miażdżycowych , chorób serca, udarów mózgu i zmian zakrzepowych. O jedzeniu buraków powinny zatem pamiętać osoby jedzące dużo mięsa, aby odkwasić organizm.
     Aby w pełni skorzystać z  bogactwa buraków, najlepiej pić surowy sok z buraków. Oczyszcza krew i pomaga w wydalaniu kwasu moczowego z organizmu, którego nadmiar może prowadzić do artretyzmu. Sok ten pobudza krążenie czterokrotnie zwiększając przyswajanie tlenu przez komórki.  Pomaga przy złej przemianie materii ze względu na dużą zawartość błonnika. Należy pić go dwa razy dziennie po pół szklanki, przed posiłkiem, może być rozcieńczony i połączony z sokiem z marchwi. Jeżeli jest świeżo przygotowany, należy odstawić go na kilkanaście minut.

    Już kilkadziesiąt lat temu naukowcy zauważyli, że stan chorych na raka przewodu pokarmowego lub pęcherza, poprawia się gdy piją 2 szklanki soku z surowych buraków dziennie. Dziś już wiadomo, że buraki wspomagają organizm po chemioterapii, niedokrwistości i anemii. Sok z buraków łagodzi też  przeziębienia i dolegliwości z nimi związane, przeciwdziałając rozwojowi bakterii chorobotwórczych.          

     Azotany obecne w soku z buraków podnoszą we krwi stężenie tlenku azotu regulującego ciśnienie. Co ciekawe, im wyższe ciśnienie, tym silniejsze działanie azotanów. Zaleca się picie soku z buraków w połączeniu z miodem 1:1 po łyżce 3 razy dziennie.

    Buraki są niezwykle pomocne przy zwalczaniu otyłości. Są niskokaloryczne i sycące.  W 100 gramach zawierają około 46 kcal. Ćwikła wspomaga trawienie. Pektyny buraczane niszczą bakterie gnilne w przewodzie pokarmowym.  Barszcz czerwony (bez octu) zwalcza zgagę, a podawany z sokiem z cytryny pomaga przy leczeniu gruźlicy.

   Bardzo wartościowe są również buraki pieczone w skórce lub gotowane ze skórką, najlepiej na parze i dopiero potem obrane, przed spożyciem. Taka obróbka cieplna chroni przed utratą cennych, nietrwałych barwników.  Nie należy buraków poddawać zbyt długiej obróbce cieplnej, a cały proces maksymalnie skracać. Podczas przygotowywania należy dodać np. soku  z cytryny, octu jabłkowego, aby chronić barwę buraków. 

    Jakie buraki kupować? 

   Na pewno najlepiej wybarwione, czyli najciemniejsze, najbogatsze w antocyjany. Niewielkie około 8 cm. średnicy, im większe tym więcej zawierają nawozów. Z cienką skórką, z błyszczącym miąższem, bez marmurkowej faktury, która świadczy o nadmiarze celulozy.  Celuloza jest ciężkostrawna i fermentuje w żołądku. Najbardziej polecane odmiany to Czerwona kula, Glob F 1, Burak opolski.

Pamiętamy o burakach nie tylko przy okazji świąt. Dobrze byłoby aby na stale zagościł na naszych stolach.
UWAGA!
Ostrożnie z burakami u chorych na cukrzycę.




Przedstawione tu informacje nie stanowią porady lekarskiej, służą  wyłącznie do celów edukacyjnych i informacyjnych, dlatego nigdy nie mogą zastąpić opinii pracownika służby zdrowia.