Na grzyby.....

   Zazwyczaj słyszymy, że grzyby jadalne mają tylko walory smakowe i niewiele poza tym. Dziś to już jest mitem. Warto więc przyjrzeć się im z bliska, zwłaszcza, że sezon grzybowy trwa.
   Podgrzybki, borowiki, koźlarze, rydze, gąski, pieprzniki czyli kurki,  opieńki oraz trufle rosnące pod ziemią to najbardziej cenione grzyby jadalne.
    Polacy zazwyczaj doceniają tylko ich  smak i z utęsknieniem czekają na sezon aby okupować lasy. Zaś w Chinach i Japonii fungoterapia czyli leczenie grzybami jest stosowana od wieków.
    Nazywane są "leśnym mięsem".  Ta nazwa ma swoje uzasadnienie. Mają bowiem dużo białka, dlatego z powodzeniem mogą zastąpić mięso ( w młodych grzybach jest go więcej niż w starych).
    Grzyby to organizmy, które nie są ani zwierzętami ani roślinami, dlatego ich skład jest tak ciekawy.
   Zawierają wszystkie podstawowe składniki czyli:  białka przyswajalnego w ok. 90% ( ilość zależy od wieku i gatunku, najwięcej jest w pieczarkach hodowlanych),  węglowodany, witaminy (szczególnie z grupy B - zwłaszcza kurki biją rekord w ilości wit. B1, witaminę C,  jej zawartość uzależniona jest od gatunku, witaminę A w postaci karotenu, D2, E), minimalne ilości tłuszczu (od ok.1 do 10% tłuszczu , w tym wielonienasycone kwasy tłuszczowe, które obniżają ryzyko powstania miażdżycy) , błonnik, chitynę, sole mineralne, wapń, fosfor, żelazo, magnez, cynk, selen, mangan. Wszystkie te składniki są niezbędne dla prawidłowego wzrostu i rozwoju organizmu oraz podtrzymywania jego procesów życiowych .
 " Obecne w grzybach wielocukry chityny sprawiają, że grzyby działają antyalergicznie, wspomagając system odpornościowy. Zjedzona chityna pełni podobną rolę jak błonnik roślinny – nie jest trawiona, ale wpływa korzystnie na pracę przewodu pokarmowego. Z jednej strony zmniejsza apatyt wypełniając przewód pokarmowy, z drugiej hamuje wchłanianie tłuszczy."
    Wartość energetyczna grzybów jest niska ze względu na zawartość wody w grzybach - powyżej 85%, czyli około 30 ckal. na 100 gramów świeżych owocników. Najmniej kaloryczne z grzybów są pieczarki – 100 g obranych, surowych pieczarek uprawnych to jedynie 17 kcal.
    Grzyby to organizmy, które nie są ani zwierzętami ani roślinami, dlatego ich skład jest tak ciekawy.
    Wiele gatunków grzybów posiada właściwości lecznicze. 

• są bogate w selen, pierwiastek młodości, który jest bardzo silnym antyutleniaczem
• stanowią dobre źródło witamin z grupy B (dużo B3 i B5)
• zawierają folianty 
•  zawierają wiele związków antynowotworowych
•  obniżają poziom cholesterolu i ciśnienie krwi wzmacniając ściany naczyń krwionośnych
• ze względu na małą zawartość cukru mogą być spożywany przez diabetyków
•  borowik, zwłaszcza suszony zawiera prawie dwa razy więcej białka niż mięso wołowe
• mogą  być stosowane zapobiegawczo w przeziębieniu i chorobach wirusowych
• ze względu na zawartość chityny z powodzeniem mogą znaleźć się w diecie osób otyłych i mających  problemy z nadwagą
• są niewątpliwie doskonałym dodatkiem do potraw 
• w owocnikach grzybów kapeluszowych znajdują się także różne kwasy organiczne.

Na przykład boczniaki  zawierają kwas foliowy i B - D – glukan, który ma działanie przeciwnowotworowe (zwiększa on produkcję białych ciałek krwi w szpiku kostnym i neutralizuje wolne rodniki) . Niektórzy naukowcy twierdzą, że zawarta w boczniaku substancja aktywna – pleuran, może zmniejszyć guzy nowotworowe.
Przy regularnym spożywaniu boczniaków  obniża się stężenie cholesterolu, u cukrzyków spada poziom cukru, u osób z arteriosklerozą poprawia się stan naczyń krwionośnych. Zawarte w nich substancje obniżają poziom cukru we krwi oraz regulują poziom cholesterolu.

 Pieczarka zawiera również wysoki poziom substancji o właściwościach antynowotworowych.
Ekstrakt z białych pieczarek jest odpowiedzialny za hamowanie enzymu odpowiedzialnego za powstawanie komórek rakowych.
 W owocnikach  pieczarek znaleziono między innymi kwas jabłkowy, cytrynowy, winny, fumarowy.

Największą utratę tkanki tłuszczowej powodują diety oparte na grzybach ze względu na niską zawartość tłuszczy i niską kaloryczność ( 100g to ok. 12 kcal i 0,4 g tłuszczu) oraz dużą zawartość błonnika .  Do powstania uczucia sytości przyczynia się też duża zawartość wody - do 90%. 
 

 Ale uwaga!
    Należy pamiętać, że grzyby wchłaniają ze środowiska nie tylko to co dobre, ale także pierwiastki niepożądane, takie jak rtęć, arsen, ołów.  Dlatego nie należy zbierać grzybów w pobliżu ruchliwych autostrad,  zakładów chemicznych czy hut i nie spożywać takich częściej niż dwa razy w tygodniu i w niedużych porcjach.
W zasadzie nie należy podawać ich dzieciom ponieważ są raczej ciężkostrawne. Dlatego należy serwować je w towarzystwie lekkostrawnych warzyw, ziemniaków i ryżu.
W przypadku nawet lekkiej niestrawności po spożyciu grzybów należy skontaktować się z lekarzem.